بچینگ چیست؟ بررسی کامل انواع بچینگ و نحوه کارکرد آن‌ها
بدون شک بتن یکی از پرکاربردترین مصالح برای ساخت سازه‌هایی در اندازه‌های مختلف است. بچینگ یکی از راه‌های تولید بتن در محل احداث سازه است. بسیاری از کارفرمایان پروژه‌های بزرگ ساخت و ساز مانند سدسازی، پل‌سازی و برج‌سازی برای تهیه بتن مورد استفاده خود از این روش بهره می‌برند. در ادامه به بررسی بچینگ می‌پردازیم و نکاتی را درباره آن بیان می‌کنیم.
بچینگ چیست؟
بچینگ در واقع یک خط تولید بتن سیار است. بچ پلانت بخش اصلی خط تولید بتن است. یک خط تولید بتن دارای قسمت‌های مختلفی مانند منبع ذخیره آب، منبع ذخیره مصالح، باسکول، نقاله، چرخ، باکت، سیلو و میکسر است و انواع مختلفی دارد.
بخش‌های سیستم بچینگ
بچینگ هم به مانند هر سیستم دیگری در صنعت ساختمانی از یک سری بخش مختلف ساخته شده است که همگی هماهنگ با یکدیگر کار می کنند.
منابع ذخیره آب، مصالح و سیلو سیمان
مواد اولیه ساخت بتن شامل آب، مصالح و سیمان است که در محلی ذخیره می‌شوند. این منابع باید جایگاهی داشته باشند که در هنگام نیاز برای استفاده در دسترس باشند. امروزه در بچینگ‌ها بیشتر از مخازن فلزی روباز با سطح شیب دار در پشت آن‌ها برای تخلیه بار کامیون‌ها استفاده می‌شود تا کار سریع‌تر انجام شود.
مطلب پیشنهادی: دستگاه فوم بتن چیست؟ مزایا و نحوه کار با این دستگاه
باسکول، نقاله و باکت
باسکول، نقاله و باکت از اجزای مهم بچینگ هستند که کار انتقال مواد اولیه را از محل ذخیره به محل اندازه‌گیری و مخلوط کردن را بر عهده دارند که این کار به وسیله چرخ‌ها و نیروی محرکه موتور‌ها انجام می‌شود.
میکسر
میکسر هم همانطور که از نام آن پیداست محل میکس یا مخلوط شدن مواد اولیه و تهیه بتن است. میکسر‌ها انواع مختلفی دارند و توانایی تولید انواع بتن در یک بچینگ به میکسر آن بستگی دارد.
عملکرد بچینگ چگونه است؟
فرایند تولید سیمان و عملکرد دستگاه بچینگ به این گونه است که در دستگاه بچینگ، مواد اولیه از طریق باکت و نقاله‌ها وزن می‌شود و به میکسر منتقل می‌شوند در آنجا با آب مخلوط می‌شوند و برای مدت معینی مواد با هم مخلوط می‌شوند تا بتن مورد نظر حاصل شود. در مرحله بعد از فرآیند بچینگ، بتن آماده شده به کامیون‌های میکسر یا هر دستگاه انتقال دهنده دیگر، منتقل می‌شوند و در مرحله آخر هم توسط آن‌ها به محل احداث سازه می‌روند.
انواع بچینگ از نظر عملکرد کلی
به طور کلی دو نوع بچینگ قابل حمل و ثابت وجود دارد. بچینگ قابل حمل همانطور که از نام آن پیداست قابلیت انتقال به مکان‌های مختلف را دارد. این نوع دستگاه بچینگ از نظر اندازه نسب به انواع ثابت کوچک‌تر است و دارای چرخ‌هایی است که حمل و نقل آن را آسانتر می‌کند.
سیستم بچینگ قابل حمل بتن را در حجم کم تولید می‌کند و جای زیادی را اشغال نمی‌کند و برای ساخت و ساز‌های درون شهری که جای استقرار وسایل ساخت و ساز کم است، مناسب است. علاوه بر این، بچینگ قابل حمل برای پروژه‌های عمرانی که برای مدت زمان کوتاهی بتن نیاز دارند یا نمی‌خواهند هزینه اضافی برای راه اندازی بچینگ ثابت بپردازند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مطلب پیشنهادی: بتن آماده چیست و نحوه تولید آن چگونه است؟ کاربرد، انواع، مزایا و معایب
بچینگ ثابت هم همانطور که از نام آن پیداست ثابت هستند. به این معنا که قابلیت جابجایی سریع ندارند و برای جابجا کردن آن‌ها باید دستگاه را در محل فعلی دمونتاژ (باز کردن قطعات) کرد و سپس به محل بعدی منتقل کرد سپس در آنجا دوباره مونتاژ (سرهم کردن) کرد. فرآیند جابجایی بچینگ ثابت پر هزینه و زمان بر است و نیاز به فونداسیون دارد از این رو برای پروژه‌های بزرگ که نیاز به بتن با حجم زیاد و مدت زمان طولانی است، از بچینگ ثابت استفاده می‌شود.
انواع بچینگ از نظر انواع میکسر
به طور کلی چهار نوع میکسر در بچینگ‌ها استفاده می‌شود که به نوع بچینگ، ظرفیت تولید بتن و به میزان نیاز پروژه به بتن بستگی دارد. در ادامه به معرفی انواع میکسر‌ها می‌پردازیم.
میکسر ممتد (کانتینیوس)
این نوع میکسر همانطور به طور ممتد به تولید بتن می‌پردازد. در این میکسر از یک طرف مواد اولیه بتن وارد می‌شوند و از طرف دیگر بتن تولید شده خارج می‌شود. در این میکسر یک شفت حلزونی افقی وجود دارد که باعث مخلوط شدن مواد با هم می‌شود.
پیشنهاد ویژه: ثبت سفارش آنلاین انواع خدمات بتن ریزی ساختمان
میکسر دوقلو
در این میکسر از دو شفت افقی استفاده می‌شود. اگر میکسر کوچک باشد، موتور محرکه هر دو شفت یکی است ولی اگر اندازه میکسر بزرگ باشد، هر شفت یک موتور محرکه جداگانه خواهد داشت. این نوع میکسر توانایی تولید هر نوع بتنی را دارد. شایان ذکر است که بتن تولید شده توسط این میکسر از همگنی بالایی برخوردار است.
میکسر افقی یا پن
در میکسر افقی برخلاف بقیه میکسر ها، شفت‌ها به صورت عمودی قرار گرفته‌اند. از این نوع میکسر‌ها معمولا برای تولید بلوک‌های بتنی استفاده می‌شود زیرا توانایی تولید بتن برای پروژه‌های بزرگ عمرانی مانند سد سازی را ندارند. علاوه بر این استهلاک این نوع از میکسر نسبت به دیگر انواع میکسر بالاتر است.
میکسر تک شفت
این میکسر همانطور که از نامش پیداست، یک شفت افقی دارد. شفت این نوع میکسر با شفت میکسر دوقلو تفاوت دارد، در این میکسر بازویی برای مخلوط کردن وجود ندارد و به جای آن یک ورق به صورت مارپیچ حلزونی به دور شفت پیچیده شده است و باعث مخلوط شدن مواد اولیه می‌شود. تولید بتن توسط این میکسر محدود است و همگنی بتن تولید شده به میکسر دوقلو نمی‌رسد.
انواع بچینگ از نظر نوع بتن تولید شده
در این دسته‌بندی منظور از نوع بتن تولید شده توسط دستگاه بچینگ، تولید بتن به صورت خشک یا تر است. دستگاهی بچینگی که بتن را به صورت خشک تهیه می‌کند را بچینگ خشک می‌گویند و بچینگی که بتن تر تولید می‌کند را بچینگ تر می‌گویند.
بچینگ خشک
در دستگاه بچینگ خشک، میکسر وجود ندارد و مواد مورد نیاز برای تولید بتن را به صورت خشک وارد کامیون میکسر می‌کنند و سپس آب را اضافه می‌کنند و بتن در کامیون میکسر تولید می‌شود. سیمان و بتن تولید شده در این روش نسبت به روش تر از کیفیت خوبی برخوردار نیست و از طرفی هم همگنی خوبی هم ندارد.
بچینگ تر
در بچینگ تر از میکسر‌های مخصوصی بهره برده می شود و مواد در دستگاه بچینگ با هم مخلوط می‌شوند و بتن تولید می‌کنند بنابراین کیفیت بتن تولید شده بهتر است و از طرفی هم بتن همگنی خوبی دارد.
انواع بچینگ بر اساس نوع انتقال مواد به میکسر
به طور کلی دو روش برای انتقال مواد اولیه به داخل میکسر وجود دارد، نوار نقاله یا باکت، اگر مواد از محل ذخیره با نوار نقاله به میکسر منتقل شود بچینگ نقاله‌ای است و اگر مواد از محل‌های ذخیره توسط باکت‌ها به میکسر منتقل شوند، بچینگ باکت دار است. ممکن است یک بچینگ از هر دو روش انتقال استفاده کند یا ممکن است تنها از یک روش انتقال مواد استفاده کننند.
سخن پایانی
بچینگ به خط تولید بتن گفته می‌شود که انواع ثابت و متحرک دارد. بچینگ‌ها از بخش‌های مختلف مانند محل‌های ذخیره مواد اولیه، محل ذخیره آب، انتقال دهنده‌ها (باکت و نوار نقاله) و میکسر تشکیل شده‌اند که همگی توسط افرادی در اتاق کنترل تولید، کنترل و تنظیم می‌شوند. در پروژه‌های بزرگ عمرانی مانند سد سازی و برج‌سازی کارفرما به جای خرید بتن خود اقدام به تولید بتن می‌کند تا در زمان و هزینه‌ها صرفه‌جویی شود از این رو به احداث خط تولید بتن یا بچینگ می‌کند.
