خنک‌سازی فضاهای بسته کار چندان سختی نخواهد بود و تجهیزات زیادی نیز به این منظور در دسترس هستند. وقتی که حرف از خنک‌سازی فضای باز به میان می‌آید، دیگر نمی‌توان از تجهیزات خنک‌سازی رایج مورد استفاده در فضای بسته استفاده کرد چون کارایی لازم را مطمئناً نخواهند داشت. خنک‌کننده‌ها و کولرهای فضای باز در واقع عملکردی مشابه با کولرهای آبی رایج دارند و از روش تبخیر آب برای خنک کردن محیط اطراف استفاده می‌کنند. انواع مختلفی از سیستم های سرمایش فضای باز بر اساس کاربرد و قدرت آن‌ها وجود دارد که در ادامه سعی شده است هر کدام از آن‌ها شرح داده شوند.
کولرهای فضای باز چگونه کار می‌کنند؟
کولرهای فضای باز همان‌طور که در بالا نیز به آن اشاره شد، عملکردی مشابه با کولرهای آبی دارند. به عبارتی از روش تبخیر استفاده می‌کنند و بدین منظور آبی که به بخار و رطوبت تبدیل می‌شود از طریق پمپ مخصوص به سمت نازل‌های ویژه هدایت می‌شود. آب هنگام خروج از این نازل‌ها به قطرات بسیار ریز تبدیل می‌شود و از طریق هوا در محیط اطراف پخش می‌شود.
با برخورد هوای گرم با این ذرات بخار متعاقباً تبخیر رخ می‌دهد و از آنجا که تبخیر یک فرایند گرماگیر است، پس گرمای محیط را می‌گیرد و به همین سادگی موجب خنک شدن محیط می‌شود. جریان هوایی که از آن برای پخش کردن و هدایت مسیر بخار خنک‌کننده استفاده می‌شود می‌تواند جریان هوای طبیعی باشد و یا اینکه می‌توان از پنکه یا هواکش‌هایی در اندازه‌ها و قدرت‌های مختلف استفاده کرد که بستگی به کاربرد و محیط مورد استفاده دارد.
انواع سیستم سرمایش فضای باز بر اساس کاربرد
این سیستم‌ها به دلیل سادگی که از آن برخوردار هستند را می‌توان در شرایط و مقیاس‌های مختلف به کار بست. در ادامه رایج‌ترین آن‌ها مورد اشاره قرار گرفته است.
سیستم سرمایش فضای باز خانگی
وقتی که فصل گرما فرا می‌رسد آن‌چنان که باید نمی‌توان از فضای محیط خانه، حیاط یا تراس بهره برد. حتی در شرایطی گرما و شدت آفتاب آن‌قدر بالا است که گیاهان و گل‌ها کاملاً از بین می‌روند. با به کار بردن رطوبت ساز یا مه پاش خانگی در فضای باز می‌توان این مشکل را کاملاً برطرف کرد. انواع مختلفی از رطوبت ساز خانگی بر اساس قدرت وجود دارند ولی در کل می‌توان گفت که این سیستم‌ها قادر هستند بدون ایجاد هرگونه مشکل از جمله خیس شدن دمای محیط اطراف را ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی‌گراد کاهش دهند.
سیستم سرمایش فضای باز تجاری و رستوران
جذب مشتری در هوای گرم تابستان برای مجتمع‌های تجاری بزرگ و به ویژه رستوران‌هایی که در فضای باز قرار دارند همیشه چالش‌برانگیز بوده است. مجتمع‌های تجاری و رستوران‌ها در هر کجا و به هر اندازه‌ای که باشند می‌توانند از این سیستم‌های رطوبت ساز خنک کننده استفاده کنند و دمای محیط را بدون اینکه مشکلی برای مشتریان ایجاد کرد تا حد زیادی کاهش دهند.
سیستم رطوبت ساز فضای باز باغ و گلخانه
دمای زیاد و شدت بالای آفتاب خسارات زیادی می‌تواند به باغ‌ها و به ویژه گلخانه‌ها وارد آورد. سیستم یا رطوبت ساز فضای باز با توجه به مکانیسم خاصی که دارد، می‌توان آن را در فضای باغ و گلخانه‌ها به کار گرفت. این سیستم‌ها کارکرد بسیار ساده‌ای دارند و به همین سبب استفاده از آن‌ها در مقیاس‌های بزرگ امکان‌پذیر است و متعاقباً با توجه به پیچیدگی کم سیستم مصرف انرژی نیز بسیار پایین‌تری خواهد بود.
مطلب پیشنهادی: ساخت گلخانه ؛ آشنایی با مراحل، پیش نیازها، اصول و مقرارت
سیستم سرمایش فضای باز صنعتی
کارگاه‌ها و سالن‌های بزرگ صنعتی با مشکلات عمده‌ای از جمله گرد و غبار و گرمای زیاد دست و پنجه نرم می‌کنند. سیستم‌های سرمایش فضای باز کارکرد بسیار ساده‌ای دارند و به کارگیری آن‌ها در فضاهای آلوده صنعتی امکان‌پذیر است. با به کارگیری آن‌ها هم می‌توان دمای محیط وسیع کارگاه و هم می‌توان گرد و غبار‌های موجود در فضای کارگاه را کاهش داد. در فضاهای صنعتی بزرگ که جنبه زیبایی و بصری اهمیت خاصی ندارد از این سیستم‌های رطوبت ساز می‌توان همراه با پنکه‌های مه پاش استفاده کرد تا بتوان به نتیجه بهتری دست یافت.
طبقه‌بندی سیستم‌های سرمایش فضای باز بر اساس قدرت
سیستم‌های رطوبت ساز و خنک‌کننده فضای باز را بر اساس قدرت و فشاری که ایجاد می‌کنند در سه دسته زیر قرار می‌دهند:
- کم فشار
- فشار متوسط
- فشار قوی
سیستم کم فشار
این سیستم با فشار آب شهری بین ۱ تا ۸ بار کار می‌کند و از این رو نیازی به پمپ جداگانه ندارد. در سیستم کم فشار با توجه به عدم استفاده از پمپ مسلماً قطرات آبی که از نازل خارج خواهد شد اندازه درشت‌تری خواهند داشت و به همین دلیل به میزان کمتری می‌توانند محیط اطراف را خنک کنند و از طرفی نیز باعث خیس و تر شدن محیط می‌شود. این سیستم را نمی‌توان در اماکن مسکونی از جمله رستوران‌ها و یا کارگاه‌های صنعتی به کار گرفت. این نوع از سیستم‌های فشار کاملاً مناسب باغ‌ها، باغچه‌ها و گلخانه‌ها هستند.
سیستم فشار متوسط
سیستم‌های فشار متوسط در فشارهای ۷ تا ۱۷ بار کار می‌کنند. قطرات آب خارج شده از نازل نسبتاً ریز هستند. این سیستم‌ها را می‌توان با خیال راحت در حیاط خانه‌ها و استخر‌های روباز به کار گرفت. اخیرا با افزایش دما در بسیاری از شهر های جهان انواع مختلفی از سیستم های رطوبت ساز با فشار متوسط در خیابان ها و کوچه ها نصب شده اند.
سیستم فشار بالا
سیستم‌های فشار بالا در فشارهای بالای ۱۷ بار کار می‌کنند. آب خارج شده از نازل‌ها در اثر فشار بالا کاملاً ریز هستند و بدون ایجاد هیچ‌گونه مشکلی از جمله خیس کردن محیط اطراف می‌توانند که حداکثر خنک‌سازی را ممکن سازند. این سیستم ها در فشارهای بالای ۵۵ تا ۸۰ بار در محیط‌های صنعتی و فضاهای باز بسیار بزرگ به کار گرفته می‌شوند.
مزایای استفاده از سیستم سرمایش فضای باز
- کاهش دمای ۱۰ الی ۱۵ درجه‌ای
- مصرف انرژی پایین
- هزینه راه‌اندازی، نصب و نگهداری پایین
- آلودگی کمتر محیط‌زیست
- پاکیزه کردن هوا با جذب گرد و غبار
- افزایش رطوبت هوا و کمک به رشد گیاهان
- کاهش حشرات
- قابلیت استفاده در مقیاس‌های مختلف
- قابلیت استفاده تحت شرایط و کاربردهای مختلف
