اکثر افرادی که در صنعت ساخت‌وساز فعالیت می‌کنند، اطلاعات کافی در مورد چگونگی انبار کردن سیمان ندارند! سیمان محصولی است که رطوبت را جذب می‌کند و برای ماندگاری بالا نیاز به نگهداری اصولی دارد.
ماندگاری سیمان بیشتر از 3 ماه نیست! پس در این فاصله باید از سیمان به شکلی مراقبت کرد که بتوان از آن به شکل بهینه استفاده کرد. پس اگر هدف این است که این ماده بتواند دوام ساختمان را تضمین کند، بنابراین ضروری است نحوه انبار کردن سیمان و حمل و نقل آن فرا گرفت؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
روش انبار کردن سیمان کیسه‌ای چگونه است؟
سیمان میل زیادی به رطوبت دارد و باید از هوای مرطوب محافظت شود. در صورت ذخیره سازی در کارخانه‌های تولیدی، سیمان ذخیره شده بیش از 6 ماه نیاز به آزمایش مجدد برای مقاومت دارد.
در صورت نگهداری سیمان به صورت کیسه‌ای یا پاکتی (چه در فروشگاه مصالح فروشی و چه در محل کارگاه)، سیمان بعد 3 ماه نیاز به آزمایش مجدد دارد. به طور کلی، سیمان باید در زمان خرید به سرعت مورد استفاده قرار گیرد. تا آنجا که عملی است از انبار کردن سیمان در طولانی مدت برای پروژه‌های مختلف عمرانی جلوگیری شود!
ذخیره سازی طولانی مدت باعث شروع فرآیند هیدراتاسیون به دلیل رطوبت هوا می‌شود که نتیجه آن به وجود آمدن کلوخه‌های سخت در داخل کیسه سیمان است. به همین دلیل مهم است که سیمان به شکل اصولی ذخیره شود و از تماس آن با رطوبت جلوگیری کرد.
چگونگی انبار کردن سیمان کیسه‌ای در محیط کارگاه ساختمانی به صورت زیر است:
- سیمان را در محیط خشک، سرپوشیده، ضد نشت و ضد رطوبت نگه دارید.
- درب‌ها و پنجره‌ها باید بسته بمانند.
- کیسه‌ها باید روی یک تخته چوب یا برزنت محکم در ارتفاع 15 سانتی‌متری (6 اینچ) از سطح زمین روی یکدیگر چیده شوند.
- کیسه‌ها باید به صورت صاف، افقی و از سمت شکم روی هم چیده شوند. از چیدن عمودی سیمان پاکتی خودداری کنید.
- کیسه‌های سیمان باید حداقل 30 سانتی متر (یک فوت) از دیوار و 60 سانتی‌متر از سقف فاصله داشته باشند.
- عرض توده کیسه‌ها نباید بیش از طول 4 کیسه یا 3 متر باشد.
- در مناطق خشک، حداکثر تعداد کیسه سیمان که می‌توان بر روی هم قرار داد برابر با 12 پاکت است یا 1.8 متر اتفاع است. در مناطق شرجی با رطوبت نسبی بیش از 90 درصد، ارتفاع 8 پاکت یا 1.2 متر خواهد بود.
- در مناطق خشک، کیسه‌های سیمان باید نزدیک به یکدیگر و با فاصله 50 تا 80 میلی‌متر از یکدیگر قرار گیرند تا عبور جریان هوا از بین کیسه‌ها موجب خشک شدن سیمان شود.
- در مناطق شرجی با رطوبت نسبی بیش از 90 درصد، کیسه‌های سیمان باید به یکدیگر چسبانیده شوند. حداکثر زمان استفاده از سیمان در این شرایط آب و هوایی 45 روز است.
- سیمان را با پارچه‌های برزنتی یا ورق‌های پلاستیکی در فصول سرد سال (با احتمال بارندگی) یا زمانی که لازم است برای مدت طولانی‌تری ذخیره شود بپوشانید.
- از قلاب برای بلند کردن کیسه های سیمان استفاده نکنید.
- همیشه بهتر است از سیمان در روزهای اول استفاده شود.
- هر سیمانی که در کیسه‌های نیمه خالی مانده است باید با نخ یا نوار چسب مهر و موم شود و از عدم وجود سوراخ در بدنه آن اطمینان حاصل کرد.
چک لیست پیشنهادی: چک لیست بالانس مصالح تحویلی به پیمانکاران
نکته: وزن اسمی هر پاکت سیمان برابر با 50 کیلوگرم است.
روش انبار کردن سیمان فله‌ای چگونه است؟
مطمئناً سیلوهای زرد رنگ بزرگی که در پروژه‌های عمرانی استفاده می‌شوند را دیده‌اید، در این سیلوها سیمان نگهداری می‌شود. سیمان فله‌ای بدون کیسه است! و شرایط نگهداری را وابسته به سیلو است.
پس بهتر است در مورد شرایط سیلوها و نحوه انبار کردن سیمان در آنها موارد زیر را به خاطر بسپارید:
- شالوده سیلوهای سیمان باید از نظر سازه‌ای محاسبه و طراحی شده باشند.
- سیلوهای سیمان برای تعیین موقعیت تراز سیمان در داخل سیلو باید مجهز به ترازنما باشند.
- در صورت طاق زدن سیمان، باید دریچه‌هایی در پایین سیلوها برای میل زدن وجود داشته باشد.
- برای هر محموله وارد شده به کارگاه، مشخصات کارخانه و نوع سیمان باید در برگ تحویل ثبت شده باشد.
- از آن جهت که انتقال سیمان از مخزن کامیون به داخل سیلو به کمک هوای فشرده انجام می‌شود و به دلیل آنکه سیمان به تدریج متورم می‌شود، نباید بیش از 80 درصد ظرفیت اسمی سیلوها پُر از سیمان شوند.
- هر نوع سیمان را باید در سیلویی جدا نگهداری کرد.
- سیمان فله‌ای که در سیلو نگهداری می‌شود، باید حداکثر 3 ما پس از تولید مصرف شود. اگر از این زمان عبور کند، نیاز است که سیمان آزمایش شود.
- سایر مشخصات سیلوها و ضوابط نگهداری سیمان در آنها مطابق با استاندارد ملی ایران، به شماره 2761 است.
مطلب پیشنهادی: سیلوی سیمان چیست؟ چه ویژگی‌ها و کاربردهایی دارد؟
شرایط حمل و نقل سیمان به چه صورت است؟
- سیمان پاکتی باید در بسته بندی مقاوم و غیر قابل نفوذ در برابر رطوبت ساخته شوند.
- مطمئن شوید که کیسه‌های سیمان افتاده نیستند. این مشکل می‌تواند بسته بندی را ضعیف و آسیب رسانی را افزایش دهد.
- کیسه‌های سیمان را قبل از بلند کردن بچرخانید. این به شُل شدن سیمان کمک می‌کند و احتمال شکافتن کیسه را کاهش می‌دهد.
- هنگام حمل کیسه‌های سیمان، آنها را با نگه داشتن در انتهایشان حمل نکنید. با نگه داشتن در قسمت وسط مطمئن شوید که کیسه را به خوبی نگه داشته‌اید. این شیوه حمل کمک می‌کند تا از افتادگی کیسه و شکافته شدن آن جلوگیری شود و همچنین فشار روی شانه‌ها و کمر را کاهش دهید.
- برای جلوگیری از سوراخ شدن کیسه‌ها یا آسیب دیدن آنها، قبل از بارگیری، مطمئن شوید که اشیا تیز از وسیله نقلیه خارج شده‌اند.
اگر سیمان به شکل کلوخه درآید باز هم قابل استفاده است؟
اگر حداکثر زمان انبار کردن سیمان بگذرد و سیمان به صورت کلوخه در بیایند، احتمال دارد که قابل مصرف نباشند. برای فهمیدن این موضوع باید سیمان‌های کلوخه شده را غلتاند و اگر به حالت پودر درآمدند می‌توان از آنها دوباره استفاده کرد. در غیر این صورت سیمان باید مورد آزمایش قرار بگیرد.
آزمایشی که در استاندارد 2761 انجام می‌شود، خُرد كردن كلوخهها زير فشار انگشتان است. چنانچه كلوخهها به راحتی با فشار انگشتان دست خُرد شدند، می‌توان از آنها برای مصارف غير سازه‌ای استفاده کرد. در غیر این صورت، بهتر است از این سیمان استفاده نشود.
سخن آخر
سیمان ضروری‌ترین متریال برای احداث ساختمان است. اما برای نگهداری، ذخیره سازی، انبار کردن و حمل و نقل سیمان لازم است برخی از اقدامات ضروری را انجام داد. این اقدامات در بالا به طور کامل مورد بحث قرار گرفتند. اکنون اگر مدیر پروژه‌ای هستید یا سِمت مهندس اجرایی یا سرپرست کارگاه را دارید، باید درباره نحوه انبار کردن سیمان اطلاعات خود را کامل کنید.
